Arama Motoru Nedir ve Arama Motorları Nasıl Çalışır?

Arama motoru, kullanıcının hepimizin bildiği WWW (World Wide Web)’de ki arama sorgusuna dayalı olarak internette yer alan web sitelerini anlamak için tasarlanmış çevrimiçi bir araçtır. Arama motorları kullanıcılar için sadece faydalı bilgiler sunan bir platform değil, aynı zamanda markaların web sitelerinin çalışmalarında yardımcı olur. Ayrıca, web sitemizi ilgili arama sorguları için optimize etmek bir nevi temel SEO yapmak web sayfalarımıza daha fazla trafik çekebileceğinden, araba motorları çevirici pazarlamasının önemli bir parçasıdır.

Peki, arama motoru aradığımız sonuçları nasıl karşımıza çıkarıyor?

Arama motoru, dizinine eklediği web sitesi sayfa başlıklarına, içeriğine ve anahtar kelimelerine bakıyor ve en alakalı web siteleri en üstte olacak şekilde bir web sitesi listesi oluşturuyor. Herkesin merak ettiği algoritmaları kullanıyor. 

Kullanıcılar istenen arama motoru alanına giriyor, daha sonra ilgili web siteleri için dizine bakıyor ve bunları bir liste şeklinde görüntülüyor.

Arama motorunun mevcut değerlendirme algoritması bir web sitesinin arama sonuçlarında hangi konumda ve nasıl olacağını belirliyor ve biz de Google'da bu sonuçları görmüş oluyoruz.

Özetle; arama motoru, girdiğimiz anahtar kelimeleri arama sorgusuyla anlamsal olarak eşleştirerek bizlere web siteleri, resimler, videolar veya diğer çevrimiçi veriler (reklam, adres, telefon numarası vb.) gibi web içerik sonuçlarının bir listesini alıp bizlere gösteren bir yazılımdır. 

Tarayıcı ve arama motoru terimleri birbirine çok karıştırılıyor.

Peki, bu iki kavram arasındaki fark nedir? Web tarayıcısı; Chrome, Firefox, Microsoft Age gibi bilgisayara ve akıllı telefona yüklenen bir yazılım uygulaması projesinin web sayfalarını görüntülemek için kullanıcı dostu bir arayüzdür. Arama motoru ise Google, Bing, Yahoo gibi bir web tarayıcısı aracılığıyla erişilebilen çevrimiçi bir araçtır. Bir arama motorunun amacı kullanıcıların sorgularına göre ilgili web sayfalarını listeleyerek yanıtlar sunmaktır. 

Arama motoru kullanmak çoğu insan için bir refleks haline gelmiştir. Artık bilgiye arama motorları aracılığıyla erişiriz. Onlara bilgisayarımızdan, özellikle de her yerde ve her zaman yanımızda olan cep telefonumuzdan ulaşabiliriz.

Arama motoru, birbirine bağlı sitelerin küresel ağı olan internete ana ağ geçididir. İnternetteki siteleri listelemenize ve hiyerarşik olarak sınıflandırmanıza ve bunlara erişmenize olanak tanır.

Arama Motoru Ne İşe Yarar?

Bir arama motoru, internetteki tüm içeriği taramaktan ve büyük veritabanlarında depolamaktan sorumlu robotların yardımıyla çalışır. Bu nedenle arama motorlarının her birinin kendi frekansları ve verilerini güncelleme yolları vardır. Arama motorları, web üzerinde araştırma yapmak için oluşturulmuş uygulamalardır. Sonuçlar, internet kullanıcılarının talep ettiği ifadelere göre ortaya çıkar.

Arama motorları üç aşamada çalışır;

• İnternet sayfaları hakkında bilgi toplamak için web'de gezinen botların taraması
• İndeksleme
• İnternet kullanıcısının isteğine göre dizindeki arama anahtar kelimeleriyle en iyi eşleşen siteleri belirlemek için bir algoritma uygulanma

Belirli bir alanda araştırma yapmak için arama motorlarını kullanabiliriz. Arama motorlarına bir tarayıcı aracılığıyla erişilebilir. Çoğu zaman, kullanıcının arama yapmasına izin vermek için bir çok amaçlı adres çubuğu kullanırlar. Çok amaçlı adres çubuğu, tarayıcılarda eski adres çubuğuna verilen yeni addır.

Arama motorları, sayfadan sayfaya, siteden siteye bağlantı izleyerek (ki biz bunlara robotlar veya mobil botlar diyoruz) botlar vasıtasıyla toplama bilgiler sunar. Bugün bizim aradığımız kelime veya kelime öbeklerini veritabanında arar ve sıralar. Sıralarken de kendine has algoritmaları kullanarak bu sonuçları karşımıza çıkarır. Bu listeye de arama motoru sonuç sayfası yani SERP denir. 

Diğer bir ifade ile, bir internet arama motoru aracılığıyla bir kullanıcıya gösterilen içerik listesine arama motoru sonuç sayfası denir. 

Arama Motoru Algoritması Nedir?

Arama motoru algoritması eklenen tüm sayfaları değerlendiren ve belirli bir sorgu için arama sonuçlarında hangisinin görülmesi gerektiğini belirleyen hepimizin çok kullandığı çeşitli algoritmalardan oluşan karmaşık bir sistemi tanımlamak için kullanılan bir terimdir. 

Arama motoru algoritmalarının birçoğu iyi bilinir, birçoğu da gizli tutulur. Örneğin, Google algoritması için bilinen bazı faktörler şöyledir;

• Google tam olarak yazılan kelimeleri kullanarak ne demek istediğini, arama amacının ne olduğunu anlamaya çalışır. Bu anlama faktördür. 
• Bir de sayfa alakalı düzeyi vardır. Arama motorunun sayfanın arama sorusuna yanıt verip vermediğini bulması gereken bir faktördür. 
• Üçüncü faktör ise içerik kalitesidir. Kendine has algoritmalarla web sitelerinin bizler için 
• mükemmel bir bilgi kaynağı olup olmadığına odaklanır. 
• Google, web sayfasını kalitesini dikkate alıyor. Burada yanıt verme hızı, güvenlik gibi parametreleri göz önünde bulunduruyor.

Arama motoru, arama sonuçları oluşturmak için farklı ve karmaşık matematiksel formüller kullanır. Her arama motorunun algoritması benzersizdir. Örneğin Yahoo ve Google, bir sayfaya veya siteye sıralama garantisi vermez. İşleri daha karmaşık hale getirmemek için arama motorları tarafından kullanılan algoritmaların çoğu yalnızca sır olarak kalmalıdır. 

Algoritmalar sürekli olarak değişiklikten geçer. Bu değişikliklerin sebebi kullanıcı deneyimini geliştirmektir. Kullanıcıların nasıl arama yaptığını anlamaya ve onların sorgularına en iyi yanıtı vermeyi amaçladıkları için en kaliteli ve en alakalı sayfalara öncelik vermek için algoritmalarda değişikler yaparlar. 

Bir siteyi en iyi şekilde optimize etmek istiyorsak gözlem ve deneme-yanılma yoluyla tahmin yürütmek gerekir. Bu değişimlere ayak uydurmak için bir kere uygulamak yetmez. Sürekli o yeniliklerle ilgili denemeler yapıp gözlemlemek gerekir. Bulunmak istediğiniz terimler web sitenizin metninde gözükmüyorsa, web sitenizin veya sayfanızın arama sonuçları sayfasında yüksek sıralarda bulunması zor olacaktır. 

Arama motoru algoritmaları sayfa başlığı, içerik ve anahtar kelime yoğunluğu gibi bir web sayfasının temel öğelerini ele alır. Sonuçlarında da doğru öğelere sahip sayfaları ana sayfalarda nereye

Arama motorlarının hepsi üç temel ilke üzerine inşa edilmiştir;

1. Web taraması
2. İndeksleme
3. Sıralama

Web Taraması

Dünyada çeşitli arama motorları olmasına rağmen Google, Bing, Yahoo gibi arama motorlarının yanıt verme algoritmalarının genel ilkeleri aynıdır. 

Bir web tarayıcısı bir Site dışı SEO backlink (geri bağlantı) vb. bağlantı aracılığıyla içeriği daha fazla işlemek kısmında dizin oluşturur.  Bu şekilde yeni web sayfalarını keşfetmeye devam eder. 

Arama motorları bilgilerini web taraması yaparak alır. Bu tanımayı gönderilen standart  dosya adıyla kontrol eden botlar için hangi sayfaların tanınacağını ve hangi sayfaların tanınmayacağını söylüyor. Başlıklar, sayfa içeriği, materyalleri gibi birçok faktöre bağlı olarak belirli bilgileri bize geri gönderiyor. 

İndeksleme

İndeksleme web sitenizin arama sonuç sayfasında görüntülenmesi için dizine eklenmesi gerekir. Dizine ekleme, web sayfalarındaki içeriğin doğrulanmasını ve arama motorunda index adı verilen veritabanında saklanması işlemidir. Hem taramanın hem de dizine ekleminin veritabanını güncel tutmak için tekrar tekrar gerçekleşen ve sürekli işleyen bir süreç olduğunu unutmamak gerekir. Tüm sayfaları bulmak, kontrol etmek için Google Search Console'u kullanmamız gerekir.

Sıralama

yerleştireceğini ilişkin bir sıralama oluşturuyor. Biz bu sonuçları arama sonuçları sayfasında görüyoruz. Web sayfaları, resim, videolar, infografikler, SEO uyumlu yazılmış bloglar ve makaleler görüyoruz.

Arama motorlarındaki gerçek işlem yükünün olduğu kısım sıralamadır. En iyi sonuçları seçme ve sonuç sayfasında görünecek sayfaların bir listesini oluşturma çalışmalarını kapsar. Tüm arama motorları yüzlerce sıralama sinyali kullanır ve açık değildir. Manipülasyon yapılmaması için de sürekli güncellenir. 

Örneğin 2007'den itibaren Google ilk arama sonuçları sayfasında en üstünde yani görseller, haberler ve videolar sekmesinin yanında araçlar sekmesini aktif hale getirdi. Biz bu araçlar sekmesiyle hangi zaman aralığında hangi filtreyi uygulayabileceğimize dair özellikler edindik. Sonra Google bunu biraz daha genişletmek istedi. Burada en büyük arama motoru sonuçları sayfa içeriğine dayanıyordu ancak web siteleri gelişmiş eski uygulamalarıyla sisteme uygun çalışmalar yapmayı öğrendikçe algoritmalar çok daha karmaşık hale geldi. 

Arama sonuçları kelimenin tam anlamıyla yüzlerce değişkene dayanr. Temel amaç belli olunca en alakalı sonucu sağlar. Google Web Master geliştiricilerinden Martin Split'in sıralamayla alakalı şöyle bir açıklaması var: "200'den fazla sinyal vardır. Başlık, açıklama, sayfanızda sahip olduğunuz içerik, resimler, bağlantılar, videolar gibi her şeye bakılır."

Özetle arama sonuçları bir dizi faktöre göre sıralanır. Arama motorları sayfa sıralamanızı iyileştirdiğiniz konusunda ipuçları verse de algoritmalar iyi bir şekilde gizlenir ve kötüye kullanımı önlemek için de sık sık değiştirir. Bizler de yüksek sıralarda yer almak için tabi ki SEO teknikleri ve çalışmaları yaparız. Bundan da ürünümüzle ilgili bir demo videosu bile sonuç sayfalarında görünme şansımızı ve üst sıralarda bulunma şansımızı etkileyebiliyor.

Her arama motorunun veri merkezinde devasa bir sabit disk gibi çalışan kendi veritabanı vardır. Bir kelime aratttığınızda, motor sonuçları dizininde arayacak ve bunları bir alaka düzeyi algoritması kullanarak sıralayacaktır. Sonuçların alaka düzeyini belirlemek için yüzlerce kriter vardır. Motorlar, web sitelerini taramak için robotları kullanır. Bir sayfa değiştiğinde veya yeni bir site oluşturulduğunda, robotlar bunu bilir ve motora bildirir. Bu, dizininizi sürekli olarak güncellemenize ve internet kullanıcılarına en taze ve en eksiksiz sonuçları sunmanıza olanak sağlar. Bu nedenle; siteniz en güncel, alakalı ve güvenilir bilgilerle ne kadar çok güncellenirse ve onu ne kadar çok robot ziyaret ederse, sonuç sayfalarındaki sıralamasını o kadar çok iyileştirme fırsatınız olur.