KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) Nedir?

Uzun yıllardır tasarı halinde bekleyen ve 7 Nisan 2016 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren ‘6698 Sayılı KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu)’, kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları kuralları düzenleme amacını taşımaktadır.

Kişisel Veri Nedir?

Kişisel veri, kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgiyi ifade etmektedir. Kişisel veriden söz edebilmek için, verinin bir gerçek kişiye ilişkin olması ve bu kişinin de belirli ya da belirlenebilir nitelikte olması gerekmektedir. Buna göre;

1. Gerçek kişiye ilişkin olma:

Kişisel veri, gerçek kişiye ilişkin olup, tüzel kişilere ilişkin veriler kişisel verinin tanımının dışındadır. Dolayısıyla, bir şirketin ticaret unvanı ya da adresi gibi tüzel kişiliğe ilişkin bilgiler (bir gerçek kişiyle ilişkilendirilebilecekleri durumlar haricinde) kişisel veri sayılmayacaktır.

2. Kişiyi belirli veya belirlenebilir kılması:

Kişisel veri, ilgili kişinin doğrudan kimliğini gösterebileceği gibi, o kişinin kimliğini doğrudan göstermemekle birlikte, herhangi bir kayıtla ilişkilendirilmesi sonucunda kişinin belirlenmesini sağlayan tüm bilgileri de kapsar.

3. Her türlü bilgi:

Bu ifade son derece geniş olup, bir gerçek kişinin; adı, soyadı, doğum tarihi ve doğum yeri gibi bireyin sadece kimliğini ortaya koyan bilgiler değil; telefon numarası, motorlu taşıt plakası, sosyal güvenlik numarası, pasaport numarası, özgeçmiş, resim, görüntü ve ses kayıtları, parmak izleri, e-posta adresi, hobiler, tercihler, etkileşimde bulunulan kişiler, grup üyelikleri, aile bilgileri, sağlık bilgileri gibi kişiyi doğrudan veya dolaylı olarak belirlenebilir kılan tüm veriler kişisel veri olarak kabul edilmektedir. Kanunda hangi bilgilerin kişisel veri olarak kabul edileceğine ilişkin sınırlı sayım yoluna gidilmediğinden, kapsamının genişletilmesi mümkündür. Önemli olan verinin kişi ile ilişkilendiriliyor olması ya da onu tanımlayabilmesidir.

Kişisel Verilerin Korunması Nedir?

Kişisel verilerin korunması, kişisel verilerin işlenmesinin disiplin altına alınması ile temel hak ve özgürlüklerin korunmasıdır. Kişisel verilerin korunması, temelde verilerin değil, bu verilerin ilişkili olduğu kişilerin korunmasını amaçlamaktadır. Başka bir ifade ile verilerin korunması; kişileri, onlar hakkındaki verilerin tamamen veya kısmen otomatik olan ya da otomatik olmayan yollarla işlenmesinden doğacak zararlardan koruma amacına yönelmiş ve kişisel verilerin korunmasına ilişkin ilkelerde somutlaşmış idari, teknik ve hukuki önlemleri ifade eder. Bu anlamda kişisel verilerin korunmasının, kişilere ilişkin verilerin toplanması, saklanması, kullanılması ve aktarılması gibi veri işleme süreçlerinin bütün aşamalarını kapsar şekilde bireylere kontrol hakkını yeniden kazandırmayı amaçladığı söylenebilir. Bu amaç kapsamında kişisel verilerin korunması, kişinin verilerinin geleceğini bizzat kendisinin belirleme hakkını ifade eder. Aynı zamanda bu koruma insan onurunun ve kişilik hakkının da bir gereğidir.

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 'nun Amacı Nedir?

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ’nun amacı, kişisel verilerin işlenme şartlarını, kişisel verilerin işlenmesinde kişilerin temel hak ve özgürlüklerinin korunmasını ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları usul ve esasları düzenlemektir. Kişinin mahremiyetinin korunması ile veri güvenliğinin sağlanması da bu kapsamda değerlendirilmektedir.
Kanunla, kişisel verilerin sınırsız biçimde ve gelişigüzel toplanması, yetkisiz kişilerin erişimine açılması, ifşası veya amaç dışı ya da kötüye kullanımı sonucu kişilik haklarının ihlal edilmesinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır.

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kimleri Kapsamaktadır?

Kanun, kişisel verileri işlenen gerçek kişiler ile bu verileri tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin (kişisel verilerin belirli kriterlere göre yapılandırılarak işlendiği kayıt sistemi) parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla işleyen gerçek ve tüzel kişiler hakkında uygulanır. Bu doğrultuda, özel sektörde faaliyet gösteren kuruluşlar ile kamu kurum ve kuruluşları bakımından bir ayrım yapılmamış olup, öngörülen usul ve esasların tüm kurum ve kuruluşlar açısından uygulanması benimsenmiştir.
Kanunda verisi işlenen gerçek kişilerden bahsedildiği için hak ehliyetine sahip olan herkes Kanun kapsamındadır.

Veri Sorumlusu

Veri sorumlusu, kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder. Bu kişiler, gerçek kişiler olabileceği gibi, kamu kurumları, şirketler, dernekler veya vakıflar gibi tüzel kişiler de olabilecektir. Dolayısıyla veriler ile ilgili ne yapacağını belirleyen veri sorumlusu olduğundan kanun kapsamında, sorumluluğu en üst düzeyde olan kişidir.  Veri sorumlusunun, veri işleyen alt düzeydeki sorumluların eylemlerine karşı da tazminata varan sorumluluğu vardır.

Veri İşleyen Kimdir?

Veri işleyen, veri sorumlusu adına kişisel verileri kendisine verilen talimatlar çerçevesinde işleyen gerçek veya tüzel kişilerdir. Veri işleyenin faaliyetleri veri işlemenin daha çok teknik kısımları ile sınırlıdır. Burada önemli olan, veri işleyenin bu kapsamdaki kişisel veri işleme faaliyetlerini veri sorumlusundan aldığı talimatlar doğrultusunda gerçekleştirmesidir. Örneğin, veri sorumlusunun verdiği yetkiye dayanarak veri sorumlusu adına faaliyet gösteren, dışarıdan hizmet alınması suretiyle çağrı merkezi hizmeti veren bir şirket bu faaliyet kapsamında veri işleyen olarak kabul edilecektir.

Kişisel Verilerin İşlenmesi

Bir kişisel verinin; tamamının ya da bir kısmının, manuel olarak elde edilmesi, saklanması, değiştirilmesi, aktarılması, kullanılmasının engellenmesi gibi her türlü işlem, kişisel verilerin işlenmesi anlamına gelir. Bir başkasına ait bilgiyi, üzerinde başka herhangi bir işlem yapılmaksızın bir hard diskte, CD’de saklamak da veri işleme faaliyetidir.

Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Ceza ve Yaptırımları

6698 Sayısı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle birlikte, kanun, kurumlara ve işletme sahiplerine ciddi idari para cezaları getirmekle birlikte bazı durumlarda hapis cezaları da söz konusudur.

Kanun, resmi kurumlar dahil, kişisel verileri işleyen tüm kurum, işletme ve şirket sahiplerini kapsamaktadır. Gerçek kişi müşteriler, çalışanlar, ziyaretçilerin bilgileri kaydediliyor ve işleniyorsa KVKK kapsamındadır. Kanun kapsamındaki tüm kurum ve kuruluşlar, Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun (KVKK) belirlediği tarihler içerisinde kısa adı VERBİS olan “Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi”ne kayıt yaptırma zorunluluğu vardır.

VERBİS kaydı ile kurum ve işletmeler, hangi kişisel verileri, hangi amaçla, hangi kanuni dayanakla ve ne kadar süreyle işleyeceklerini bildirmekle yükümlüdürler. Bu yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde kanun, idari ve hapis cezası getirmiştir.

6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile Getirilen Cezalar:

İdari Para Cezaları

Kişisel Veri İhlali	Ceza Miktarı (TL)
Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlali	5.000 - 100.000
Veri Güvenliği Yükümlülüğünün İhlali	15.000 - 1.000.000
Sicil Yükümlülüğü İhlali	25.000 - 1.000.000
Kurul Kararlarına Muhalefet	20.000 - 1.000.000

 

Hapis Cezaları

Kişisel Veri İhlali	Ceza Miktarı
Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Kaydetmek	1-3 yıl
Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Yayma, Başkasına Verme ve/veya Ele Geçirme	2-4 yıl
Kişisel Verileri Hukuka Aykırı Olarak Yayma, Başkasına Verme ve/veya Ele Geçirme	1-2 yıl

 

Bu arada, kanunda belirtilen “özel nitelikli veriler” işlendiğinde cezaların 1,5 kat, işlenen veriler Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) kapsamında ise 2 kat artırılması ön görülmüştür.

Cezalar her yıl enflasyona göre güncellenmektedir.

Albert Solino PDPL (KVKK) Consultancy hizmetinden yararlanmak için bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz.