Avrupa Birliği Çerçeve Programları, Avrupa’nın bilim teknoloji politika ve uygulamalarının Birliğe üye ve aday üye ülkeler arasında uyumlu bir hâle getirilmesi amacıyla oluşturulan Birlik Programı yapısıdır. Çerçeve Programlar; Avrupa’nın araştırma ve teknoloji geliştirme kapasitesini güçlendirmek ve üniversite-sanayi işbirliğini teşvik etmek amacıyla 1984’ ten beri yürütülmektedir
Horizon 2020 ise Avrupa Birliği’nin yeni dönem Araştırma ve İnovasyon Çerçeve Programı’dır. Program 2014-2020 yılları arasını kapsayacak şekilde, teknoloji geliştirme ve araştırma projelerinin desteklendiği ve projeler için fon ayrılmış bir programdır. Çerçeve kapsamında özel işletmeler, iştirakler, üniversiteler, kar amacı gütmeyen kurumlar gibi farklı yapılar destek başvurusu yapabilmektedir. Bu yapılardan biri de küçük ölçekli işletmelerdir.
Avrupa İnovasyon Konseyi (EIC) 2018 yılına kadar KOBİ Aracı (H2020 SME Instrument) programı kapsamında, Avrupa Birliği üyesi, asosiye ve kapsamda yer alan üçüncü ülkelerde faaliyet gösteren küçük ölçekli firmaların bilimsel araştırma, teknolojik geliştirme ve inovasyon faaliyetlerini desteklemekteydi. Konsey yakın zamanda KOBİ aracı programının pazar oluşturabilecek kapasitede çığır açıcı ve yıkıcı projeler çıkartamaması, yenilikçi çalışmalar yapan start-up’ ları büyütmek için gerekli olan Ar-Ge hibeleri ve özel yatırımlar arasındaki finansman açığını ortadan kaldıramaması ve desteklerin etkinliğini artırmak amacıyla programın yapısını değiştirdi. Yeni program, EIC Hızlandırıcı Pilot Programı olarak adlandırıldı ve 2018-2020 içerisinde proje başvuruları almaya başladı.
EIC Hızlandırıcı Pilot Programı’ nın en büyük avantajı, pazar odaklı ve ticari potansiyeli yüksek projeleri destekleyecek olması ve yüksek riskli/firmanın büyüme potansiyelini önemli ölçüde artıracak herhangi bir proje konusu ile başvuru alabilecek olmasıdır. Böylelikle girişim desteği arayışında olan ve proje çıktısı ile radikal/yeni pazarlar oluşturabilecek teknoloji firmalarına AB fonlarından faydalanma fırsatı sağlanmış olacaktır. Desteğin diğer ilgi çekici özellikleri ise şu şekildedir:
- Yalnızca KOBİ’ler başvurabilmektedir.
- Küreselleşmek isteyen firmalar için fırsattır
- Koçluk ve mentörlük gibi ek desteklerden faydalanma imkanı sunmaktadır
EIC Hızlandırıcı Pilot Programı da diğer H2020 programları gibi 3 değerlendirme kriterine göre değerlendirilecektir. Program özelinde bu kriterler şu şekilde detaylandırılabilir:
- Uygulama: Proje çıktısının geliştirme aşamasında yüksek teknik risk bulunmakta mıdır ve proje çıktısı girişime yüksek büyüme potansiyeli sağlayacak mıdır?
- Etki: Proje fikrinin yeni pazar oluşturma veya var olan pazarlara ciddi şekilde etki edebilme potansiyeli mevcut mudur?
- Mükemmelliyet: Proje çıktısının somut bir iş modeli ve pazarlama stratejisi, sağlam bir finansal planlamaya dayalı ölçeklenebilme (scale-up) potansiyeli var mıdır?
Yukarıda belirtilen değerlendirme boyutlarından yeterli puanı (12/15) alan başvurular mülakat aşamasına geçecek ve program kapsamında destek alma durumu belirlenecektir.
Pilot programın 2019-2020 bütçesi 654 milyon Avro olup, proje başına 500.000 ile 2.500.000 Avro arasında %70 oranında hibe desteği vermektedir. EIC Hızlandırıcı Pilot Programı’ nda yeni gelen bir fonlama yöntemi de yatırım desteğidir. Başvuru yapan firma başına, uygun görülmesi durumunda 15.000.000 Avro’ ya kadar risk finansmanı/yatırımı desteği verilecektir. Ayrıca Avrupa İnovasyon Konseyi projeler kapsamında firmalara inovasyon yeteneklerini geliştirmek amacıyla koçluk verecektir.
Avrupa hedef pazar olarak düşünüldüğü taktirde, aklında bu pazarı etkileyecek ve yüksek katma değer potansiyeli barındıran inovatif proje fikri olan küçük ölçekli işletmelerin EIC Hızlandırıcı Pilot Programı’ na başvuru yapabilecekleri tarihler şu şeklidedir:
- 18 Mart 2020 çağrı kesim tarihi için 4-8 Mayıs 2020
- 19 Mayıs 2020 çağrı kesim tarihi için 29 Haziran-3 Temmuz 2020
- 7 Ekim 2020 çağrı kesim tarihi için 16-20 Kasım 2020
Fırat Özdemir
Takım Lideri | AR-GE&Tasarım Merkezi