Sosyal CRM Nedir ve Neden Herkesin İhtiyacı Vardır?

CRM’i şirketine dâhil eden ve dâhil etmek isteyen şirketler için çok merak edilen sorulardan biri de  “Sosyal CRM nedir?” oldu. Sosyal CRM ve CRM birbirine benzese de farklı kavramlar olarak karşımıza çıkıyor. 

Peki, sosyal CRM nedir?

İşte tüm merak ettikleriniz...

Sosyal CRM, sosyal medya kanallarıyla entegre olan Müşteri İlişkileri Yönetimi yazılımıdır ve ekiplerinizin müşterileri anlamak ve onlarla etkileşime geçmek, pazar bilgileri elde etmek ve daha iyi müşteri hizmeti sağlamak için sosyal bilgilerden yararlanmasına olanak tanır.

 

Sosyal CRM Nedir?

 

Sosyal CRM (müşteri ilişkileri yönetimi), müşteri etkileşimleri hakkında bilgi sağlamak ve müşteri etkileşiminin seviyesini artırmak için sosyal medya mecralarının müşteri ilişkileri yönetimi yani CRM sistemleri ile bütünleştirilmesine denir. 

Sosyal CRM sosyal medyadaki etkileşimleri alıp, daha geleneksel olarak yaşadığımız CRM sistemlerinin içine entegre etmektir. İş dünyasındaki günlük hayatımızın genelde email telefon veya fiziksel toplantılardan oluştuğunu görürüz.

Halbuki gerçek hayat bundan ibaret değildir. Bizim müşterilerimiz de sadece emailleşmiyor, telefonlaşmıyor veya online toplantı yapmıyor. Onların da bir sosyal hayatları var ve sosyal mecralarda vakit geçiriyorlar. 

Eğer klasik bir müşteri ilişkileri yönetimi sistemi uygularsak onların bu kısmını görmezden gelmiş oluruz. Halbuki, müşteri ilişkileri yönetimi stratejimizin en temelinde müşterimizi anlamak ve satış sonrası hizmeti sunabilmek olmalıdır. 

Eğer kullandığınız bir müşteri ilişkileri yönetimi stratejisinde veya müşteri ilişkileri yönetimi aracında sosyal CRM’i göz ardı ediyorsanız çok büyük bir fırsatı heba ediyorsunuz demektir. 

Geleneksel olarak müşterimizle tek yönlü bir ilişkimiz vardır. Bu ilişkimizin bir başlangıcı var ve o yöne doğru giden tek bir çizgi var. Bu yön, müşteriye email atma, pazarlama kampanyası gönderme veya bir satış görüşmesi yapmak olabilir. Bunun tek yönlü bir başlangıcı vardır. 

Tek yönlü ilişkiyi bir adım ileriye götürüp sosyal CRM’i eklersek bu iletişim bir elips gibi olacaktır. Bir nokta var, o noktadan bir başka noktaya yine bir ok gidiyor ama aynı noktadan tekrar ilk noktaya geri geliyoruz.

Sosyal CRM’de çift yönlü bir etkileşim olur;

  • “Müşterimi ikna etmek için onunla sosyal medya mecralarında da etkileşime geçeceğim.” 
  • “Potansiyel müşteri veya halihazırdaki müşterim benimle sosyal medyadan da iletişime geçebilecek.”

Peki, sosyal CRM tanımı bununla sınırlı mı? Tabii ki değil!

Sosyal CRM’i bir üçgene benzetebiliriz. Başlangıç noktasında kurum veya marka vardır. Bir mesajı iletmek, sattığı bir ürünle ilgili hizmetini sunmak ister. Dolayısıyla, markadan müşteriye doğru üçgenin bir kenarı oluşur. 

Hadi biraz daha derine inelim.

Sonra, müşteriden markaya doğru yola çıkan bir istek vardır. “Ben ürününüzle ilgileniyorum beni daha fazla bilgilendirin”. veya “Bu ürünü aldım ve şikayetlerim var. Bunları çözün.” gibi satış sonrası hizmetlere dokunan kısımlar da vardır.

Peki, bu üçgenin üçüncü kenarını ne oluşturur?

Sosyal CRM’in bize açtığı en büyük pencere ve yarattığı en büyük fark yani üçüncü kenar; potansiyel müşteri ile başka bir potansiyel müşterinin veya potansiyel müşteriyle hâlihazırdaki bir müşterinin şirketten kaynaklanmayan etkileşimlerin sağlanabilmesidir...

Sosyal medya işin içine girdiği zaman yani sosyal medyadaki etkileşimler, yazışmalar, konuşmalar, paylaşımlar, beğenmeler ve yorumlar eklendiği zaman müşteri tarafı konuşabiliyor hale gelebilir. Müşteri fikir beyanında bulunabilir.

Peki nasıl?

Bu fikir beyanında herhangi bir markanın veya kurumun doğrudan bir dâhiliyeti olmaz. Sosyal CRM ile müşterime “marka avukatım ol” demeyiz. Normalde kulaklarımızın kapalı olduğu, hiçbir şekilde ulaşamadığımız bilgilere ulaşabilmek, analiz edebilmek ve yapısal bir veri olarak tüm müşteri ilişkileri yönetimi sistemimize katabilmeye sosyal CRM denir.

Örneğin, Facebook üzerinden birinin şikayetini, ürün sahibinin sayfasına yazabilmesi sosyal CRM üçgeninin kenarlarından biridir. 

Bir başka kenarda ise hiçbir şekilde marka dâhil olmadan tamamen bağımsız bir şekilde potansiyel müşteriler veya halihazırdaki müşteriler arasında gerçekleşen bağımsız etkileşimler bulunur. Bir marka hakkında başka bir kişiye yorum yapmak, bir fotoğraf paylaşmasını istemek vesaire buna örnek olarak verilebilir.

Sonuç?

Sosyal CRM’e bu üçüncü boyutu da dâhil ettiğiniz zaman bünyeye bizim şu ana kadar sahip olamadığımız veri kaynakları ve pazarlama stratejilerine kaynak oluşturabilecek daha gerçek, anlamlı ve gerçek zamanlı çıktılar ortaya çıkar. Bu veriler de bizim satışları artırmamız, büyümemiz, müşteriyle daha doğrudan etkileşime geçebilmemiz yolunda bize altın tepside fırsatlar sunar. 

 

Sosyal CRM Neden Önemlidir?

Artık insanoğlu olarak “sosyal” kavramının altını farklı bir şekilde doldurmaya başladık. Eskiden sosyal denilince fiziksel ortamlarda görüşen, beraber zaman geçiren insanlar düşünürdük. Günümüzde bu çok değişti.

Örneğin, bir restoranda buluşup toplu bir şekilde yemek yemek, eğlenceye gitmek, konsere gitmek sosyallikle bağdaştırılıyordu. 

Evet, işin bu kısmı tabii ki devam ediyor ama sosyallik sadece bu aktivitelerle sınırlı kalmıyor.

Günümüzde sosyalleşmenin en kolay ve doğrudan yolu sosyal medya platformlarıdır. Herkes Facebook'una, Twitter'ına vb. girer. Bunu sosyal bir iş için de yapabilir, gerçekten kafa dağıtmak, bir süre için işten kopup konsantrasyonu sağlamak için de yapabilir.

Öte yandan, bir şirket, pazarlama stratejisi olarak da sosyal medyada zaman geçirebilir. Oradaki postları takip etmek, paylaşımları görmek, beğenmek, yorum yapmak ve oradan şirkete müşteri çekmek için de sosyal medyada zaman geçiririz. 

Dolayısıyla, sosyal CRM’in öneminin en temel noktası müşterimizin olduğu yerde olabilmemizdir. 

Peki, müşterimiz nerede?

İstatistiklere göre günde 4 saatimizi farklı farklı sosyal medya platformlarında geçirmekteyiz. Buna göre, müşterileri bulabileceğimiz en önemli yerlerden biri de sosyal medya mecralarıdır. Sosyal CRM’in öneminin en kritik noktası müşterinizin olduğu yerde olmaktan geçer. 

Kolay, değil mi?

Müşteriniz zamanının dörtte birini sosyal medyada geçirdiğine göre siz de pazarlama stratejisinin bir parçası olarak CRM’i işinize dâhil etmelisiniz. 

Biriyle toplantı ayarlamak için günlerce, haftalarca yazışıyoruz, telefonla ulaşıyoruz, mailler atıyoruz… O kişi aslında bir yandan sosyal medyada varlığını sürdürüyor. Dolayısıyla, o kişi oradaysa siz de bunu pazarlamanın bir stratejisi olarak sürdürmek durumundasınızdır.

Bir sır öğrenmek ister misiniz?

Sosyal CRM, hız ve maliyet tasarrufu sağlar. Sosyal CRM bize hız kazandırdığı ve maliyet tasarrufu sağladığı için çok önemlidir. Eğer müşteri yönetimi faaliyetlerinizi, sosyal ağları da içerecek biçimde genişletirseniz bu size hız ve tasarruf kazandıracaktır. 

Mükemmel! 

Son araştırmalara göre internet üzerinden sunulan müşteri hizmetlerinin her bir etkileşim başına maliyeti 1 dolardır. Bu bir dolarlık maliyet ise klasik bir müşteri hizmetlerinin telefon yardımıyla telefon hatları üzerinden verilmesine göre çok ucuzdur. 

Sosyal medya platformlarında bir ürün veya hizmet ile alakalı şikayetleri görebiliriz. Şikayetler böylece daha hızlı çözülebilir.

Başka ne var biliyor musunuz?

Eğer sosyal medyanın önemin farkında olmayıp sosyal medya mecralarına entegre edilmiş bir sosyal CRM yönetimi sergilemiyorsanız maalesef hız kazanma ve maliyet tasarrufu fırsatını kaçırırsınız. 

Sosyal CRM Örnekleri

 

Sosyal CRM örnekleri dünyada da giderek yaygınlaşmaya başladı. 

Sosyal medyanın geçmişi bildiğiniz üzere çok eskilere dayanmaktadır. Örneğin, Facebook 2003 yılında kurulmuştur. CRM ise iş dünyasında 1990'lardan beri fazlasıyla var olan bir kavramdır. 

Buna şöyle bakın:

Kampanyalarınızı şu an nasıl gönderiyorsunuz? Muhtemelen ya telefon açıyor ya da email gönderiyorsunuz. Eğer siz sosyal medya uygulamaları üzerinden paylaşım yaparsanız ve bunu entegre bir şekilde yönetmeyi kendinize hedef olarak alırsanız sosyal CRM örneği sergiliyorsunuz demektir. 

Günümüzde bazı CRM programları da email gönderme, facebook ve twitter entegrasyonu gibi özellikleri içine dâhil etmiştir. İzinler dâhilinde ortak mesaj ve etkileşim göndermek sosyal CRM’e örnek olabilir. 

Müşterilerin, hem sizin hem de kendi aralarındaki etkileşimini dinler ve bunları olumlu-olumsuz şekilde anlamlandırır. Veri olarak sisteminizin veri tabanına kaydeder. 

Nasıl mı?

Örneğin; sosyal CRM ile yapay zeka, doğal dil işleme teknikleri, semantik ve makine öğrenmesi yöntemleri kullanabilirsiniz. Böylece, sosyal medyadaki verileri alıp onları da kişiselleştirebilir ve yürütebilirsiniz. 

Biraz daha açalım:

Diyelim ki erkek hazır giyim alanında pantolonlar, ceketler, gömlekler vb. satıyorsunuz. Siz müşterinizi bir alışveriş yaptığında bilebilirsiniz. Onun orada size verdiği bilgi kadar tanırsınız. Halbuki, o kişinin ilk önce sosyal medya etkileşimlerinin farkında olabilirsiniz. O kişinin ilgi alanları ve muhtemel gelir seviyesini bile Facebook'un algoritmaları üzerinden veya oradaki etkileşimleri üzerinden tahminleme yoluyla elde edebilirsiniz. 

Kişiye hangi ürünü sunacağınızı sosyal CRM mantığını uygulayarak ve bu sosyal CRM örneğinden hareketle uygulamanız gerekir. Çeşitli makine öğrenmesi ve yapay zeka yöntemleriyle geliştirilmiş Prosoftly gibi CRM’lerde bu gerçekten anlamlı bir veriye dönüşür ve müşteri segmentasyonunuzu çok daha gerçekçi bir şekilde yapma imkânına kavuşturur.

Bitmedi!

Müşteri ilişkileri yönetiminin müşteri destek hizmetleri birimi olarak sosyal CRM’i kullanmak en sık karşılaşılan örneklerden biridir. Örneğin, hizmetinize dair müşteri taleplerini, hâlihazırdaki müşterinin taleplerini, kullanım sorunlarını, bu kullanım sorunlarına dair bilgiyi öğrenme isteklerini sosyal medya üzerinden ama sosyal CRM platformunuzu kullanarak alabilirsiniz. Ayrıca bu talepleri cevaplamak, yönetmek de sizin elinizde olur. Aldığınız verileri anlamlı hale getirip daha sonra analiz edebilirsiniz. Müşteri ne kadar memnun, marka avukatlığımıza soyunmuş mu gibi verilerin bütün hepsini değerleyebildiğiniz bir Müşteri Destek Hizmetleri birimi de sosyal CRM örneği olarak verilebilir. 

Sosyal CRM’in Faydaları

Sosyal CRM, faydası bugün var olan ve yarın daha da fazla var olacak bir mecradır. Sosyal platformlar giderek daha da fazla ağırlık kazanır. Burada da birçok sosyal medyanın önemini artıran gelişmeler de yaşanır. 

Mark Zuckerberg geçen günlerde; Facebook, Instagram ve WhatsApp'ı birbirine bağlayacağını duyurdu. WhatsApp'te firma sayfaları oluşturulabilmesi ve oradan etkileşime geçebilmesini sağlayacağını söyledi. WhatsApp üzerinden satın almalar da gerçekleşebilecek.

Yapılmış bu açıklama, sosyal CRM’in faydalarının çok da artacağı gerçeğini gözler önüne seriyor. 

Hadi şimdi sosyal CRM’in faydalarına geçelim!

 

Sosyal CRM’in faydaları özetle aşağıdaki gibidir;

  • Hızlı erişilebilir müşteri hizmetleri 

Müşteriniz, sorununu hızlı bir şekilde iletebilir. Şirket de geri bildirimi kolay ve hızlı bir şekilde verebilir. 

  • Daha fazla görünürlük 

Ortalama bir günümüzün dört saatini sosyal medya mecralarında geçiriyoruz. Eğer müşterilerinizin olduğu yerde siz de olursanız karşılarına çıkmış olursunuz. Örneğin, son bir buçuk yıldır salgından ötürü birçok fiziksel yer kapandı. AVM lere dönem dönem gidemez olduk. Pazarlama stratejisi olarak AVM'nin içinde bir billboard vermenizin bu dönemler için bir anlamı olur mu ? Tabii ki olmaz. Bu dönemde veya değil, sosyal medya platformlarında görünürlük elde ettiğiniz zaman insanlar sizin farkınıza varır. 

  • Gerçek zamanlı olarak etkileşim kurma fırsatı 

Sosyal CRM ile gerçek zamanlı olarak müşterinizin o an orada aktif olduğu anda doğrudan yakalayabilirsiniz. Ona, gerekiyorsa mesajınızı, ürün tanıtımını, hizmetinizi vesaire sunabilir, reklamınızı götürebilir veya tam tersi olarak ondan bir anketle geri bildirim alabilirsiniz. Bu verileri de pazarlama stratejisi için bir kaynağa dönüştürebilirsiniz. 

  • Şikayetlere hızlı yanıt / Olumlu bir marka imajı 

Sosyal CRM sosyal medya ile entegreyse, müşterinizin dertli olduğu ve kimseye ulaşamadığını hissettiği noktada olumlu-olumsuz geri bildirimlere açık bir konum sağlar. Bu da size, onları anında düzeltme ve anında yanıt verme fırsatı tanır. Ayrıca, müşteri memnuniyeti ve marka imajı artışı olarak fayda sağlamasına da yarar. 

  • Marka avukatlarını bulmak ve onları ödüllendirmek 

Ağızdan ağıza pazarlama, pazarlamanın en ideal çözümlerinden bir tanesidir. Bunun için bir bütçe harcamazsınız. Ürün kendini satar. Bunu da en kolay yapabileceğiniz platform sosyal medyadır. Biri, bir hizmetinizden memnun kaldıysa, konusu geçtiği zaman veya ona dair bir ortam olduğu zaman bunu çok büyük bir beğeniyle paylaşabilir. Sosyal medyaları CRM platformumuza dâhil edersek marka avukatlarımızın gerçekten kimler olduğunun farkına varabiliriz. Çeşitli ödüllendirmelerle marka avukatlığımızı yapmalarını sağlayabiliriz. 

  • Kitleyle daha iyi ilişkiler 

Sosyal CRM, kitlenizi daha iyi geliştirmenize yardımcı olacaktır. Buradan, kitlemizle çok daha doğrudan ve kolay bir şekilde etkileşime girebiliriz. Bu kişileri arkamızdan sürükleyecek kampanyalar yapabiliriz. Müşterilerimizi sosyal medyadan yönettiğimiz zaman hem daha doğrudan, hem de etkileşim hızı daha yüksek bir şekilde yönetmiş oluruz. 

 

Sıkça Sorulan Sorular

Sosyal CRM nedir? 

Sosyal CRM, klasik CRM platformumuza sosyal medya mecralarını içerecek şekilde entegrasyon yapmak ve bu entegrasyon sonucunda da sosyal medyayı ve kampanyalarımızı önemli bir unsur haline getirmektir. 

 

Sosyal CRM nasıl ortaya çıkmıştır?

Sosyal CRM, sosyal medyanın hem iş dünyasında hem de özel hayatta daha çok kullanılmasıyla beraber ortaya çıkmıştır. Müşterimizin ve potansiyel müşterimiz en çok sosyal medyada bulunur. İşte, müşterimiz en çok neredeyse biz de orada olmak zorundayız dürtüsünden hareketle sosyal CRM mantığı ortaya çıkmıştır.

 

Sosyal CRM nasıl yapılır?

Sosyal CRM’in yapılması için dikkatli ve uzun vadeli olması gereken bir stratejik planlama gerekir. Profesyonel bir sosyal CRM uygulanırken en önemli slogan “hızlı, yetkin ve özgün bir şekilde müşteriye cevap vermek” olmalıdır. Dolayısıyla, sosyal CRM markaya insani bir dokunuş katmakla ilgilidir. 

Diyalog odaklı etkileşim şirketleri kişisel bir karakter veya bireysel bir yaklaşımla müşteriniz ile eşit düzeyde iletişim kurma fırsatı verir. Sosyal medyanın da en büyük avantajı müşteri sorularına yanıt vermenin özgün yolu olmasıdır. Bu noktada, sosyal CRM müşteri ile etkileşim ne kadar kişiselleştirilir, markanın ve arkasındaki şirketin algısı o kadar güvenilir yakın olur sloganıyla yapılır. 

 

Sosyal CRM’in geleneksel CRM’den farkı nedir?

Geleneksel CRM; müşteri, potansiyel müşteriler, email toplantı ve SMS üzerinden haberleşmeyi ve etkileşimi baz almaktadır. Oysaki sosyal CRM sosyal medya platformlarının CRM müşteri ilişkileri yönetimi mantığına dâhil edilip bütün oradaki etkileşimlerin pazarlama ve müşteri verisi olarak daha doğru ifade ile dikkate alınmasıyla gerçekleşir. 

Dolayısıyla, sosyal CRM’in geleneksel CRM’den en önemli farkının sosyal medyayı dinlemek, anlamak ve etkileşimleri tek bir CRM platformu üzerinden yönetmek olduğunu söyleyebiliriz. 

 

Şirketler sosyal CRM’e neden ihtiyaç duyar?

Şirketler sosyal CRM’e çok ihtiyaç duyar ama bu ihtiyaçlarının tam farkında değillerdir.

Sosyal CRM’e olan ihtiyacın en önemli nedeni müşterileri ve potansiyel müşterileri kendilerini en özgür ve rahat biçimde ifade etmesidir. Düşünün ki siz müşterinize ulaşmaya çalışıyorsunuz ama müşteri size kapı duvar... Oysa sosyal medyada iletişim daha açık ve sansürsüz bir şekilde sağlanabilir. Eğer bir şirket olarak bunun farkında değilseniz ve sosyal CRM platformunu anlamlı bir veri ve bir pazarlama aracı olarak dâhil etmemişseniz çok büyük yanılgıdasınızdır. 

 

Sosyal CRM tam olarak ne yapar?

Sosyal CRM, mümkün olduğunca kişiselleştirilmiş bir yaklaşımla müşterilere eşit düzeyde ve üç yönlü etkileşim fırsatı sunar. Birinci yön şirketten müşteriye, ikinci yön müşteriden şirkete, üçüncü yön ise potansiyel müşteri veya müşterilerin kendi aralarındaki etkileşimidir. İşte bu üç yönlü olan etkileşimi bir müşteri ilişkileri yönetimi stratejisi olarak stratejimize dâhil edersek; satış artışı, şirket büyümesi ve müşteri memnuniyeti artışı sağlamış oluruz. 

 

Pazarlamada sosyal CRM nedir?

Pazarlamada sosyal CRM pazarlama stratejisi olarak sosyal müşteri ilişkileri yönetimini pazarlama planınıza dâhil etmek demektir. Pazarlama planına dâhil ederken de sosyal medya mecralarında gerçekleşen kampanyaları müşterilerimize veya potansiyel müşterilerimizi tanıtmak, kişiselleştirmek, müşteri segmentasyonumuzu daha doğru yapabilmek ve satış sonrası hizmet verileri elde etmek daha doğru kitleye; daha doğru mesajla ve daha doğru fiyatla ulaşmayı sağlar.