Global rekabet ortamı ve bilginin kolay ulaşılabilmesi, her ürünün daha rahat üretilebilmesine olanak tanımaktadır. Bu nedenle imalatçılar, ekonomik getirisi yüksek ve üretim aşamasında yoğun bilgi birikimi ihtiyacı bulunan ürünleri üretme zorunluluğu hissetmektedir. Bu doğrultuda gerçekleştirilen araştırma ve geliştirme çalışmalarının önemi günden güne artmaktadır. Üzerine yoğunlaşılan konu ne olursa olsun, Ar-Ge ve inovasyon çalışmalarının olmazsa olmazı tasarımdır. Firmanın, araştırma çalışmaları sonrasında elde ettiği fikri, muadillerine kıyasla katma değeri yüksek, rekabet avantajı yaratmaya haiz, işlevsel avantaja sahip, daha gelişmiş, iyileştirilmiş, kısaca farklılık yaratan bir çıktıya dönüştürebilmesi için tasarım çalışmalarına gerekli önemi vermesi ve endüstriyel tasarım kabiliyetini artırması gerekmektedir.
Rekabetçi piyasa koşullarında var olabilmek için tasarımın bu denli öncelikli konuma gelmesi paralelinde, tasarım çalışmaları için verilen devlet desteklerinin sayısı da artış göstermektedir. Bilim, Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı’ nın 2016 yılından itibaren vermeye başladığı Tasarım Merkezi Belgesi, Ekonomi Bakanlığı’ nın tasarım ofisleri ve tasarım şirketlerine vermekte olduğu tasarım destekleri, son yıllarda firmaların yoğun biçimde kullandığı desteklere örnek gösterilebilir.
Nitelikli tasarım üzerine çalışmalar yapan firmaların; endüstriyel tasarım ve inovasyon kapasitelerinin artırılması ve ihracata dönük katma değerli ürün üretmeleri için hayata geçirilecek projelerinin desteklenmesi amacıyla yürürlükte olan bir diğer destek ise Tasarım ve Ürün Geliştirme Programı’ dır. Tasarım ve Ürün Geliştirme programı ile ihracat odaklı olmak şartıyla tasarım faaliyetleri gerçekleştiren şirketlerin inovasyon kapasitelerini ve tasarım niteliklerini artırmak adına yapacakları yatırımlar desteklenmektedir. Türk Ticaret Kanunları çerçevesinde ticari ve/veya sınai faaliyette bulunan ve moda tasarımı ya da endüstriyel tasarım faaliyetleri yürüten tüm firmalar bu program kapsamında, geliştirecek olduğu projelere %50 oranında hibe alarak ek finansman sağlayabilmektedir.
Tasarım ve Ürün Geliştirme Programı kapsamında desteklenen kalemler ve üst limitler aşağıda belirtilmiştir:
Personel Desteği:
Proje kapsamında istihdam edilecek tasarımcı, modelist ve mühendislerin brüt maaşları toplam 1.000.000 ABD Doları’na kadar destek kapsamında değerlendirilebilir.
Alet, Teçhizat, Malzeme ve Yazılım Desteği:
Bakanlığın başvuru sahibi firmanın yürüteceği tasarım projesine ilişkin, yayınlanan tebliğ çerçevesinde uygun gördüğü 2D ve 3D modelleme yazılımlarının ve tasarım ekipmanların alımları, toplamda 250.000 ABD Doları’ nı aşmamak kaydıyla destek kapsamında değerlendirilir.
Seyahat ve Web Sitesi Üyelik Giderleri:
Proje çalışmaları için tasarım verisi toplama amaçlı gerçekleştirilecek seyahatlere ve WEB sitesi üyeliklerine ait giderler, toplamda 150.000 ABD Doları üst limiti ile program kapsamında desteklenmektedir.
Bakanlık tarafından yayınlanan 2018/2 sayılı tebliğ çerçevesinde belirtilen uygun ekipmanlar incelendiğinde, Tasarım ve Ürün Geliştirme desteğinden faydalanabilmek için avantajlı konumda olan sektörler ve faaliyetler şu şekilde sıralanabilir:
- Her disiplinden Endüstriyel Tasarım Faaliyetleri
- Otomotiv
- Moda ve Tasarım
- Dericilik
- Mücevherat
İhracata yönelik gelecek planları olan ve nitelikli tasarım kabiliyetlerini artırmak için Tasarım ve Ürün Geliştirme Programı’ ndan yaralanmak isteyen firmalar aşağıdaki başvuru ve desteklenme süreçlerini takiben yukarıda belirtilen destek kalemlerinden yaralanabilirler:
- En fazla 3 senelik iş planına sahip, istenilen formatta bir Tasarım ve Ürün Geliştirme Projesi hazırlanması,
- Proje başvurusunun yapılması
- Bakanlık uzmanlarının firmayı yerinde ziyaret etmesi ve denetlemesi
- Tasarım destek komitesi tarafından projenin değerlendirilmesi
- Bakanlık kararının açıklanması
Bakanlık tarafından yapılan değerlendirmede; firmanın mevcut tasarım yetkinliği ve proje yürütme potansiyeli, üst yönetimin projeyi benimseme ve sahiplenme düzeyi ve proje ekibinin niteliği gibi hususlar ön planda tutulacak ve bu hususları sağlayan projelerin ve firmaların destek kapsamına alınması daha kolay olacaktır.
Destek kapsamına alınan firmaların projeleri, onay tarihinden itibaren başlar ve proje çalışmaları, yılda bir kez denetlenerek değerlendirme raporu oluşturulur.