Kişilik Envanter Testi Nedir?

Kişilik envanter testi herkesin özellikle insan kaynakları departmanının oldukça merak ettiği konuların başında geliyor. 

Peki, kişilik envanteri nedir? Kişilik envanter testi nedir?

İşte bu ve buna benzer tüm soruların cevapları..

İpucu

İnsan Kaynakları Danışmanlığı yaklaşımımızı, danışmanlık sürecimizin detayları ve bu hizmetimizin püf noktalarının açıklandığı İnsan Kaynakları Danışmanlığı sayfamız ilginizi çekecektir.

Kişilik Envanteri Nedir?

Anketler ve kişilik envanterleri, insan kaynakları yönetiminde en sık kullanılan araç gruplarından birini oluşturmaktadır. Bireyin kişilik yapısı hakkında diğer tekniklerle ulaşılması zor olan bilgilerin elde edilmesini sağlar. Bu testler doğru veya yanlış cevapları içermez ve kişi sunulan ifadeler arasından kendisini en çok ve en az tanımlayanı belirtir.

Kişilik envanteri; bireylerin duygu durumları, temel ihtiyaçları, durumları algılama şekilleri, çatışma çatışmaya genel eğilimleri, kişilik özellikleri gibi bireylerin kişilik yapısı hakkında detaylı bilgi verir.

İpucu

Albert Solino firması girişimi olan www.kariyermentoru.com da profilinizi oluşturup veri tabanımıza kaydınızı yapabilirsiniz.

İşe alım danışmanlığını yaptığımız birçok firmanın açık pozisyonları içerisinde özgeçmişinize uygun eşleşme için değerlendirmelerimizi yapabiliriz.

İşyerinde kişilik envanterlerinin kullanımı, araştırmacılar ve uygulayıcılar arasında çok fazla tartışma konusu olmuştur. 1960'lar ve 1970'ler, psikologlar arasında kişisel eğilimler ve davranışlar arasındaki bağlantıların varlığının kanıtı konusunda fikir birliği sağlayamadılar. İş performansını anlamak için kişilik teorilerinin kullanışlılığı, işyerinde kişilik envanterlerinin ortaya çıkmasıyla yeniden canlanmıştır. Örnekler arasında, organizasyonlardaki bireylerin davranışlarını anlamak için şiddetle tavsiye edilen ölçüm araçları olan Myers-Briggs Psikolojik Tipler Göstergesi ve Costa & McRae'nin NEO PI-R Kişilik Envanteri sayılabilir.

 

Kişilik Envanter Testi Nedir?

İşe alımlarda adayı daha iyi tanıyabilmek için kullanılan kişilik envanter testi, kişinin karakter analizini yapmak ve temel yetkinliklerini ortaya çıkarmak için kullanılan bir testtir. Duygusal kişiliğiniz, sosyal yaşantınız, hayata bakışınız, kişilik tipiniz, liderlik özelliğiniz, iyimser ya da karamsar oluşunuz gibi birçok konuda bilgi sahibi olmak amacıyla yapılır.

Ayrıca bu test kendinizi tanımanız ve size uygun iş alanlarını belirlemeniz için size yol gösterir.

Kişilik Envanteri

Davranış bilimcilerin üzerinde en çok çalışmış olduğu bu alan kişilik testi, karakter testi olarak da tanımlanmaktadır. Bireyin karakter yapısını ve ayırt edici özelliklerini ortaya çıkarmak amaçlı olması nedeniyle, meslek seçiminden işe alıma kadar birçok alanda pratik uygulamaları bulunmaktadır.

Envanter testlerine dünya çapında baktığımızda %85 oranında geçerliliğe sahip olduğunu görüyoruz. Envanter testleri 10-20 dakika sürmekle beraber daha kapsamlı bir çalışma olacaksa yaklaşık 2 buçuk saat kadar da sürebilmektedir. Testlerde genellikle 16 kişilik tipi bulunur ve bunlar tespit edilir.

Kişilik Envanter Testi Ne İşe Yarar?

Bireylerin sosyal özellikleri, motivasyonları, güçlü ve zayıf yönleri ve tutumları hakkında bilgi verir. İnsanlar kendileri hakkında öğrendiklerini bir kariyer seçmek  veya bir iş teklifini kabul edip etmemeye karar vermek için kullanabilirler. İşverenler, işe alım kararlarına yardımcı olmak için sıklıkla kişilik envanterlerini kullanabilirler. Hangi adayın işe en uygun olduğunu öğrenmelerine destekleyici rol oynar. Ayrıca terfi atamalarda da destekleyici olarak kullanılabilir.

Kişilik Testleri Hangi Amaca Hizmet Eder? 

Biraz önce de bahsettiğimiz gibi, daha çok işe alımda kullanılan envanterlerden atamalarda da yararlanılıyor. Hatta şirket içindeki yeni yetenekler de bu envanterlere göre belirlenmesi sağlanabilir. Kişilik Envanter testi

Kişilik Envanter Testi Nasıl Cevaplandırılmalıdır?

Kişilik envanter testlerinde doğru ya da yanlış cevap yoktur.

Bu aşamada envanterler doldururken adayların “dürüst” olması ve kendilerini oldukları gibi göstermeleri önemlidir. Testlerdeki sorulara verilen yanıltıcı cevaplar kolaylıkla tespit edilebilir olarak hazırlanmıştır ve kişinin elenmesine yol açabilir. Ayrıca bu testler kişinin kendini de tanımasına yardımcı olduğundan kendine uygun işi seçmesinde yardımcı olacaktır.

 

İşe Alımlarda Kişilik Envanter Testi Örnekleri

Üzerinde bu kadar çok çalışılan bir alan olması nedeniyle sürekli yeni testler ortaya çıkmaktadır. Sözel testler olduğu gibi resimlerin veya renklerin kullanıldığı dilden ve kültürden bağımsız testler de mevcuttur:

  • Thomas, 
  • 16 PF (16 Personlity Factor), 
  • OPQ(occupational Personlity Questionnaire), 
  • Predictive Index, 
  • Neo PI-R,  
  • PA-Metrics, 
  • PAPI, 
  • Hogan, 
  • Myers Briggs, 
  • D.I.S.C.

En  çok kullanılan 16PF Kişilik Envanteri, 16 temel kişilik özelliğini ve 5 genel kişilik eğilimini ölçen, dünyadaki kişilik envanterleri arasında en çok kullanılan ve en güvenilir kişilik envanterlerinden biridir. Ayrıca literatürde “Big 5” olarak bilinen ve birçok kişilik envanterinin temelini oluşturan modelin öncüsüdür.

 

16PF Kişilik Envanteri 

Bu envanter daha çok iş alınacak olan personel seçimlerinde, yönetim ve takım oluşturma, kariyer yönetimi, bireysel ve çiftlerin danışmanlıklarında kullanılır.

Burada kişilik analizinin, 16 faktör değerlendirilerek yapılması gerektiği savunulur.  Cattell tarafında geliştirilen, 16 temel kişilik özelliğini ve 5 genel kişilik özelliğini ölçen kişilik envanterlerinden birisidir.. İş hayatında yaygın olarak kullanılan bu test tek form ve 187 sorudan oluşmaktadır. Normal kişilik özelliklerinin geniş ve güvenilir bir ölçümünü veren bu envanter, günlük hayatta gösterilen çeşitli davranışların tahminine ilişkin detaylı bilgiler sağlayan bir ölçüm aracıdır. 

Bu faktörler; duyarlılık, yeterlilik, ihtiyatlılık, soyuta odaklılık, ketumluk, sosyal girişkenlik, sıcakkanlılık, problem çözme, baskınlık, canlılık , kurallara bağlılık, kendini sorgulama, değişimlere açıklık, kendine mükemmeliyetçilik , stresle başa çıkabilme ve gerginliktir. Bu faktörler değerlendirilip 5 ana kişilik, karakter özelliğini oluşturmaktadır. 16 PF kişilik envanterinin en çok kullanıldığı alanlar ise; işe alım, yönetim geliştirme, takım oluşturma ve geliştirme, kariyer gelişim danışmanlığı, değişik hedeflere yönelik danışmanlıktır. Kağıt – kalem ile uygulanabildiği gibi grupça ve online olarak da uygulanabilmektedir.

Neo PI-R Kişilik Envanteri

İlk olarak Amerika Birleşik Devletleri’nde Paul Costa ve Robert tarafından 1985 yılında geliştirilmiş. Bir çok ülkenin kendi diline çevrilen bu envanterin en önemli üstünlüklerinden biri, değişik ülke ve kültürlerde uygulandığında benzer sonuçları vermesidir.  Yine bu envanterde dünyanın birçok ülkesinde İş dünyasında yetkinlik değerlendirme ve yetkinlik geliştirme amacıyla kullanılır.

Bu envanter yöntemi en güncel kişilik kuramlarından olan Beş Faktör Modeli’ nden yola çıkarak tasarlanmıştır. Bu model teoriye değil bilimsel gözleme dayalı olup kişiliği 5 temel boyutta ele alır. İnsanları kategorilere bölmektense çeşitli kişilik boyutlarında farklı düzeylere yerleştirir. Bu 5 faktörü oluşturan 5 ana başlık; duygusallık, dengesizlik, dışadönüklük, açıklık, geçimlilik ve sorumluluktur. Envanterin kullanım alanları ise; seçme ve yerleştirme, kariyer gelişimi, yetkinlik bazlı görev profili ölçümü, kişisel ve yönetsel koçluk ve rehberlik gibi alanlarda kullanılmaktadır.

MBTI Kişilik Envanteri

Isabel ve Katherine tarafından geliştirilmişti, İnternet sitesi üzerinden erişiminin sağlanıp kişilerin kendilerinin de uygulayabileceği bu test yöntemini de 16 farklı kişilik tipi tanımlayarak ortaya koymuştur. Bu kişilik tipleri insanda belirlenen iki temel yöntem olan “içe dönüklük ve dışa dönüklük” kişilik tipleri üzerinden değerlendirilmiştir. test içerisinde iki seçenek vardır ve kişilerin içsel eğilimlerinin hangi şıktaki özelliğe yatkınlık gösterdiğini anlamak için hazırlanmıştır. Örneğin kişi mantıklı mı yoksa mistik mi gibi.

MBTI, bir kişinin hareket etme ve düşünme biçimlerini yargılamadan ortaya çıkarır. Bir dizi kapalı soru şeklinde sunulur. Örnek: "Aşağıdaki kelimeler arasından size en uygun olanı seçin: Üret veya Yarat". İşe alım görevlisi için test sonuçları, adayın teklif edilen pozisyona uygun olup olmadığını ve hangi işleve gelebileceğini gösterir.

Bu test yöntemi kendi açıklaması olarak “işletmelerde doğru MBTI kişilik envanteri kişilik farklılıklarını tanımlamak için bir dizi harf çifti kullanır. Bunlar: I, E, S, N, F, J ve P’dir. Bu harflerin  ifade ettikleri anlamlar ise:

I: içedönüklük, E: dışadönük, S: duyumsayanlar, sağduyulular, N:

T: düşünenler, F: hissedenler, J: yargılayanlar, P: kavrayanlardır.

Ortaya çıkan bu sekiz harfin kombinasyonundan 16 değişik MBTI özelliği oluşur.

Bunların yanı sıra dört temel MBTI tipi vardır. Bunlar:

1) SP – Zanaatkarlar (sağduyulular, kavrayanlar, algılarıyla çalışanlar): İyimser,

kuşkucu, bulunan yere ve zamana odaklı.

2) SJ – Koruyucular (sağduyulular, yargılayanlar): Yardımsever, geleneksel..

3) NF – İdealistler (duygularıyla duyumsayanlar): Sosyal düzen ve kendi görüşleriyle

ilgili idealler.

4) NT – Rasyonalistler (düşünceler ve duyumsayanlar): Mantıklı, pratik, sağduyulu ve analitik

DISC Kişilik Envanteri

Günümüzde işletmeler tarafından çok fazla tercih edilen bir envanterdir. Özellikle büyük ölçekli işletmeler online olarak yaygın bir şekilde kullanmaktadır. Aday ve çalışanların karakteristik özelliklerini ve temel yetkinliklerinin değerlendirmesi için kullanılan en yaygın kişilik değerlendirme aracıdır. Yine bu yöntemde bilimsel bir yöntemle kişinin öne çıkardığı davranış özellikleri, duygu ve düşüncelerini analiz eder. 

Bu envanter tekniği ile kişiler kendilerini tanıyabilme, işletmeler ise işe alımda adayların işe uygunluğunu gözlemleyebilmektedir. Testte 28 soru bulunmaktadır. Sorulara ne sürede cevap verildiği de değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Test envanterin ana karakterlerinin baş harflerinden oluşmaktadır. Bunlar; dominant, iz bırakan, sadık ve ciddi profilleridir.

Thomas Kişilik Envanteri

Temeli 1928 yılında, atılmış, 1950 yılında, Thomas sistemi ölçülebilir hale getirmiştir. Daha sonra 1981 yılında, İngilizler sistemi satın almıştır. Yine 1991 yılında, Thomas, Türkiye’de Atila Koryürek tarafından kurulmuştur. 104 ülkede kullanılmakta olan bu envanter kurumların çalışanlarını ve adayları değerlendirdikleri bir araçtır. 24 sorudan oluşmaktadır, süresi maksimum 8 dakikadır. Soru formu online veya kağıt üzerinden doldurulabilir. Dolum sonrasında kişinin görev ve pozisyonuna göre 20 üzeri rapor seçeneğine ve 56 farklı dil seçeneğine ulaşılabilir.

PAPI

PAPI (Kişilik ve Tercih Envanteri), Avrupa'daki işe alım görevlilerinin %10'u tarafından kullanılmaktadır. Adayın davranışını profesyonel bir ortamda değerlendirmeyi mümkün kılan bu kişilik testi iki şekilde gelir. İlk versiyonunda aday, kendisini en iyi tanımlayan iki ifade (doğrudan bir ilişkisi olması gerekmeyen) arasından seçim yapar. Örnek: “Hızlı çalışırım” ve “İş yerinde herkesi tanırım”.

PAPI'nin ikinci versiyonunda, bir değer ölçeğinde (tamamen katılıyorum, katılıyorum, katılmıyorum, vb.) ifadeleri “not alma” olayıdır. Her cevap, işe alan kişi ile başvuru sahibi arasındaki bir tartışmanın konusudur.

Doppelganger

98 soruyla bu test, adayın profesyonel "çiftini" yaratmayı amaçlıyor. Adayın kişiliğini ve motivasyonlarını vurgular. Aynı zamanda yönetici olarak davranış tarzını da ortaya koymaktadır. Test sırasında aday, kendisine en çok uyan ve onu en az tanımlayan dört ifade arasından seçim yapmalıdır. 98 maddenin sonunda 9 kişilik özelliği ve 12 değeri vurgulayan psikolojik bir profil çizilir.