Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Bilgilendirme

Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Bilgilendirme

Kısa Çalışma Ödeneği uygulaması, zor zamanlarda işverenin işçisini kaybetmemesi, işçinin de gelirinin bir nebze korunması sağlayan bir uygulamadır. Pek çok işveren kısa çalışmadan haberdar olmadığı için çalışanları ücretsiz izne zorluyor. Halbuki kısa çalışma işçiye gelir sürekliliği, işverene işçiyi kaybetmeme imkanı tanıyor. Dolayısıyla işverenlerin kısa çalışmaya başvurmaları hem kendileri, hem işçiler için çok önemlidir. İşçileri kaybetme riskin dışında maliyet unsurları olarak bakacak olursak,

FAALİYET DURUR VE KISA ZAMANLI ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALINIRSA

 Kısa çalışmanın başladığı tarihten itibaren ilk bir hafta her ne suretle olursa olsun kısa çalışma ödeneğinin hesaplanmasında dikkate alınmamaktadır. Bu bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri ise işverene aittir. İşçiye ödenecek ücret en az günlük ücretinin yarısı tutarında olabilir. Bunun dışında alınan teşviklerin TÜBİTAKARGE MERKEZİTEKNOPARK gibi personel çalışma sürelerine ve maliyetlerine bağlı teşviklerden zarar etme durumu ortaya çıkacaktır.

İpucu

Kısa çalışma ödeneği hakkında daha fazla bilgiyi Ar-Ge Merkezi Danışmanlığı ve Teknopark Danışmanlığı sayfalarımızda bulabilirsiniz. 

FAALİYET 3/1 ORANINDA AZALMASI DURUMUNDA KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALINIRSA

3/1 oranında işin azalması sonucu kısa çalışma ödeneği almanız durumunda katlanacağınız maliyetlere, örnek verecek olursak;  30 gün çalışan bir personel için 20 gün çalıştırdığınızı var sayarsak 10 günlük kısa çalışma ödeneği alabilirsiniz. Bu durumda 20 günlük maaşı, sgk ve diğer vergi yükümlülükleri maliyetiniz olacaktır. 10 günlük maaşının %60 ı kısa çalışma ödeneği kapsamında işçinin hesabına PTT ye devlet tarafından yatırılacaktır. Kalan %40 lık kısmının ödenmesi işverenin insiyatifindedir. Eğer işveren ödemek isterse %40 lık ücretinde maliyetlerini eklemek gerekecektir. Bunun dışında alınan teşviklerin faaliyetin durması durumundan daha az da olsa TÜBİTAKARGE MERKEZİTEKNOPARK gibi personel çalışma sürelerine ve maliyetlerine bağlı teşviklerden zarar etme durumu ortaya çıkacaktır.

Kısa çalışmanın başladığı tarihten itibaren ilk bir hafta her ne suretle olursa olsun kısa çalışma ödeneğinin hesaplanmasında dikkate alınmamaktadır. Bu bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri ise işverene aittir. İşçiye ödenecek ücret en az günlük ücretinin üçte ikisi tutarında ücret olabilir. Bu tutarlarıda maliyetlerimize eklememiz gerekecektir.

ÜCRETSİZ İZİN DURUMUNDA

Personelin memnuniyetsizliği dışında alınan teşviklerin TÜBİTAKARGE MERKEZİTEKNOPARK gibi personel çalışma sürelerine ve maliyetlerine bağlı teşviklerden zarar etme durumu ortaya çıkacaktır.

Kısa çalışma ödeneği; genel ekonomik, bölgesel, sektörel kriz ve zorlayıcı sebeplerle işyerindeki çalışma süresinin en az 1/3 oranında azaltılması veya faaliyetin en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde uygulanabilmektedir. Kısa çalışma uygulanması halinde gerekli şartları sağlayan işçilere, çalışılmayan dönemler için 3 aya kadar kısa çalışma ödeneği ödenmektedir.
İşverenin yararlanmak istediği işçilerin, başvurunun yapıldığı tarihten önceki 3 yılda 450 gün ve üzerinde sigortalı olarak işsizlik primi ödenmiş olması ve son 60 gün fiilen sigortalı olması gerekmektedir
Kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde, işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekecektir (bütün personelleri kapsıyor) işçi kendi isteği ile ayrılırsa sorun olmuyor. Başvurular, başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılacaktır. Bu konudaki başvuru tarihini, Cumhurbaşkanı 31 Aralık 2020'ye kadar uzatmaya yetkilidir. Ancak bu durum işverenler tarafından yanlış yorumlanıyor. Aşağıdaki önemli hususlara
dikkat ederek bu başvuru yapmalıdır;

1- Bu bir teşvik, destek veya hibe değildir.
2- Ödeme işçiye yapılacak, işverene değil.
3- İşçinin ileride alacağı işsizlik maaşından kesilecek bu sebeple işçinin rızası alınmalıdır.
4- Kısa çalışma ödeneği uygulanan dönemde Ahlak ve İyi niyet kuralları dışında işveren işçi çıkartamaz.
5- İş yerinin mevcut durumuna göre yazmak lazım, iş yerinde çalışma olacaksa kapandı beyan edip herkesi listeye yazmak büyük risk taşımaktadır.
6- Çalışma saatleri kısalmışsa onu beyan etmek lazım, kapandı diye başvuru büyük risk taşımaktadır.
7- Kapandı diye beyan edip, bir yandan fatura kesmeye devam edecekseniz yine büyük risk taşımaktadır.
8- 5.6. ve 7. maddelerin iş müfettişlerince ileride bir şekilde tespiti durumunda haksız ödemelerin iadesi ve ceza olabileceği unutulmamalıdır.

Kısa Çalışma Uygulaması 

Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılması veya süreklilik koşulu aranmaksızın işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması hallerinde, işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.

Kısa çalışma uygulaması bakımından “Genel Ekonomik Kriz" 

Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olayların, ülke ekonomisi ve dolayısıyla işyerini ciddi anlamda etkileyip sarstığı durumlardır.

Kısa çalışma uygulaması bakımından “Bölgesel Kriz”

Ulusal veya uluslararası olaylardan dolayı belirli bir il veya bölgede faaliyette bulunan işyerlerinin ekonomik olarak ciddi şekilde etkilenip sarsıldığı durumlardır.

Kısa çalışma uygulaması bakımından “Sektörel Kriz” 

Ulusal veya uluslararası ekonomide ortaya çıkan olaylardan doğrudan etkilenen sektörler ve bunlarla bağlantılı diğer sektörlerdeki işyerlerinin ciddi anlamda sarsıldığı durumlardır.

Kısa çalışma uygulaması bakımından “Zorlayıcı Sebepler” 

İşverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine imkân bulunmayan, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumları ya da deprem, yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık, seferberlik gibi durumlardır.

Kısa Çalışma Kapsamında; 


- İşçilere kısa çalışma ödeneği ödenmesi,
- Genel Sağlık Sigortası primleri ödenmesi,
hizmetleri sağlanmaktadır.

İşyerinde Kısa Çalışma Uygulanabilmesi için;

  • İşverenin; genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu yönünde İŞKUR’a başvuruda bulunması ve İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işyerinin bu durumlardan etkilendiğinin tespit edilmesi gerekmektedir.

İşçinin Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanabilmesi İçin;

  • İşverenin kısa çalışma talebinin iş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygun bulunması,
  • Kısa çalışmaya tabi tutulan işçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte çalışma sürelerini ve prim ödeme şartlarını sağlamış olması (Covid-19 etkisiyle yapılan kısa çalışma başvurularında, son 60 gün hizmet akdine tabi olmak kaydıyla son 3 yıl içinde 450 gün prim ödemiş olması),
  • İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması,

gerekmektedir.

Prim ödeme şartını sağlamadığı için kısa çalışma ödeneğine hak kazanamayanların daha önce çeşitli nedenlerle kesilmiş (yeni işe başlama vs.) son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden varsa kalan süre kısa çalışma süresini geçmemek üzere kısa çalışma ödeneği olarak ödenir.

Kısa Çalışma Talebinde Bulunulması ve Talebin Değerlendirilmesi


İşverenler, genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerle Kısa Çalışma Talep Formu ve Kısa Çalışma Uygulanacak İşçi Listesini tanzim ederek kısa çalışma başvurusunda bulunulabilir.

Kısa çalışma başvuruları, işçiler adına işverenler tarafından yapılır. İşçiler kısa çalışma talebinde bulunamaz.

Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerin varlığının işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarınca iddia edilmesi veya bu yönde kuvvetli emarenin bulunması halinde konu, İŞKUR Yönetim Kurulunca değerlendirilerek karara bağlanır. Deprem, yangın, su baskını, heyelan, salgın hastalık, seferberlik gibi durumlar için diğer zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan başvurular için Yönetim Kurulu Kararı aranmaz.

Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerle ilgili Yönetim Kurulunca alınmış bir karar bulunmuyorsa işverenlerce yapılan başvurular Kurum birimi tarafından reddedilir.

İş müfettişlerince yapılacak inceleme sonucu uygunluk tespiti tamamlandıktan sonra, kısa çalışma uygulanacak işçi listesinin değiştirilmesine ve/veya işyerinde uygulanan kısa çalışma süresinin arttırılmasına yönelik işveren talepleri, yeni başvuru olarak değerlendirilir.

Yeni Tip Koronavirüs (Covid-19) Etkili Kısa Çalışma Talebinde Bulunulması ve Talebin Değerlendirilmesi,


Çin Halk Cumhuriyeti’nin Vuhan kentinde ortaya çıkan ve birçok ülkede tesirini gösteren yeni tip Koronavirüsün (Covid-19) olası etkileri dikkate alınarak "dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebep" kapsamında kısa çalışma uygulaması başlatılmıştır.

Koronavirüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işveren; buna ilişkin kanıtlarla birlikte  Kısa Çalışma Talep Formu ile Kısa Çalışma Uygulanacak İşçi Listesini bağlı olduğu İŞKUR biriminin elektronik posta adresine, elektronik posta göndermek suretiyle kısa çalışmaya başvuru yapabilir.

Başvuruların hızlı bir şekilde sonuçlandırılabilmesi için koronavirüsten olumsuz etkilenildiğine dayanak teşkil eden belgelerin başvuruya eklenmesi önem taşımaktadır. Gerektiğinde işverenle irtibata geçilerek ilave belgeler talep edilebilecektir. İşverenlere başvurusunun alındığı yine aynı yolla en kısa sürede bildirilecek ve başvurular uygunluk tespiti amacıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gönderilecektir.

Kısa çalışma uygulamasından yararlanılabilmesi için işyerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı İş Kanununun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler dışında bir gerekçeyle işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekmektedir.

İşverene Kısa Çalışma Talebinin Sonucunun Bildirilmesi 

Genel ekonomik, sektörel, bölgesel kriz veya zorlayıcı sebeplerden dolayı işyerindeki çalışma süresinin önemli ölçüde azaldığı veya durduğu, İş Müfettişlerince yapılan uygunluk tespiti sonucu işverene, İŞKUR tarafından bildirilir. İşveren de durumu, işyerinde işçilerin görebileceği bir yerde ilan eder ve varsa toplu iş sözleşmesine taraf işçi sendikasına bildirir. İlan yoluyla işçilere duyuru yapılamadığı durumlarda, kısa çalışmaya tabi işçilere yazılı bildirim yapılır. Kısa çalışma talebi uygun bulunan işveren Kurumca bildirilen sürede Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek gönderir.

Koronavirüsten olumsuz etkilendiği gerekçesiyle kısa çalışma talep eden işverenlere başvurularının sonucu, elektronik posta yoluyla taleplerini gönderdikleri adrese yapılır. Talebi uygun bulunan işverenler, Kurumca bildirilen sürede Kısa Çalışma Bildirim Listesini güncelleyerek başvuru yaptıkları İŞKUR biriminin elektronik posta adresine gönderir.

Kısa Çalışma Ödeneği Süresi, Miktarı ve Ödenmesi

Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemez.

Kısa çalışma ödeneği, işyerinde uygulanan haftalık çalışma süresini tamamlayacak şekilde çalışılmayan süreler için, işçinin kendisine ve aylık olarak her ayın beşinde ödenir. Ödemeler PTT Bank aracılığı ile yapılmaktadır. Ödeme tarihini öne çekmeye Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı yetkilidir.

Kısa çalışmanın günlük, haftalık veya aylık çalışma süresi içerisinde yapılacağı zaman aralığı işyerinin gelenekleri ve işin niteliği dikkate alınarak işverence belirlenir.

Kısa çalışma yapılan süreler için, kısa çalışmaya tabi tutulan işçiler adına SGK Aylık Prim ve Hizmet Belgesi ile eksik gün gerekçesi “18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildirilir.

Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak kaydıyla kısa çalışma süresi kadardır.

Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40 ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar. Bu bir haftalık süre içerisinde ücret ve prim yükümlülükleri işverene aittir.

Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve kısa çalışma ödeneği miktarı, kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren ve Kurum tarafından ödenir.

Kısa Çalışma Ödeneği Kapsamında Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsili


İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden, işçinin kusurundan kaynaklanan fazla ödemeler ise yasal faizi ile birlikte işçiden tahsil edilir.

Kısa Çalışma Ödeneği Alınan Süre İçin Ödenen Primler

İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için genel sağlık sigortası primleri ödenmektedir. Söz konusu dönemde kısa ve uzun vadeli sigorta primleri aktarılmaz.

Kısa Çalışmanın Erken Sona Ermesi

İşverenin, kısa çalışma uygulaması devam ederken, normal faaliyetine başlamaya karar vermesi halinde durumu Kurum birimine, varsa toplu iş sözleşmesi tarafı işçi sendikasına ve işçilere altı işgünü önce yazılı olarak bildirmesi zorunludur.

Bildirimde belirtilen tarih itibariyle kısa çalışma sona erer. Geç bildirimlere ilişkin oluşan yersiz ödemeler yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.

Kısa Çalışma Ödeneğinin Kesilmesi


Kısa çalışma ödeneği
alanların işe girmesi, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silâh altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması hallerinde veya geçici iş göremezlik ödeneğinin başlaması durumunda geçici iş göremezlik ödeneğine konu olan sağlık raporunun başladığı tarih itibariyle kısa çalışma ödeneği kesilir.

İşverenin Kayıt Tutma Zorunluluğu


Kısa çalışma yapan işveren, işçilerin çalışma sürelerine ilişkin kayıtları tutmak ve istenilmesi halinde ibraz etmek zorundadır.

Kaynak: İŞKUR

Ar-Ge Merkezi ve Kısa Çalışma Ödeneği

Ar-Ge Merkezi ve Kısa Çalışma Ödeneği konusunda daha fazla bilgi almak

için buradaki formumuzu doldurabilir; veya

+90 216 680 06 76

numaralı telefon üzerinden bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz.

[email protected]

Fırat Özdemir

Takım Lideri

Ar-Ge & Tasarım Merkezi 

İletişim Formu